AŞI GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ DOĞRU BİLGİ KAYNAKLARINI KULLANMAK BİR ZORUNLULUKTUR !

Yazar: Dilek Aslan (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Editör: Levent Akın (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Yayınlanma tarihi:          4.8.2019
Son güncellenme tarihi: 6.8.2019

Günümüzde sağlıkla ilgili çok çeşitli bilgi kaynakları mevcuttur. Bunların önemli bir kısmı bilimsel/kanıta dayalı olmayan kaynaklardır ve ne yazık ki buralardan alınan bilgilerle hareket edildiğinde istenmeyen durumlar meydana gelebilir. Günümüzün en önemli koruyucu önlemleri arasında yer alan aşılama ile ilgili de benzer bir risk bulunmaktadır. Bu riskin ortadan kaldırılması için aşağıda yazılı olan konulara dikkat edilmesi önerilmektedir:

1. Hekimler aşı/bağışıklama konusunda doğru bilgi kaynağı olan profesyonel meslek grubudur.
2. Arkadaş/akrabadan alınan bilgilere göre asla hareket etmeyiniz.
3. Bilimsel kaynağı belli içeriklerden bilgi edininiz. Popüler kitap, vb. dokümanlardan edindiğiniz bilgilerin bilimsel içeriklerinin zayıf olma olasılığının yüksek olduğunu unutmayınız.
4. Kamusal otoritelerin açıklamalarından, yayınlarından yararlanınız.
5. Internet üzerinden bir araştırma yapıldığında “.edu”, “.gov” uzantılı web sayfalarını tercih ediniz. Sağlık Bakanlığı, Üniversitelerin ve ilgili kamu kurumlarının web sayfaları, ilgili uzmanlık dernekleri ve meslek örgütlerinin web sayfaları, Dünya Sağlık Örgütü ve ilgili kurumsal yapıların web sayfaları aşı ve aşı güvenliği konularında yararlanılabilecek öncelikli web sayfaları arasındadır.
6. Herhangi bir ticari aşı markasına yönlendirme yapan bilgi kaynakları taraflı olabilir. İhtiyatlı yaklaşım gereklidir.
7. Aşı dışında herhangi bir ürüne yönlendirme yapan bilgi kaynaklarına itibar edilmemelidir.
8. “Bana göre”, vb. söylemlerle içeriği oluşturulan bilgi kaynaklarını kullanmayınız. Bu kaynaklardaki “kanı” özelliğindeki fikirlerin henüz “kanıt”a dönüşmemiş olduğunu unutmayınız.
9. Kanıta dayalı da olsa ulaştığınız bütün bilgiler kişisel gelişiminize ve sağlık okuryazarlığı düzeyinize katkı sunar. Uygulama öncesinde mutlaka hekimlere danışınız.

Yararlanılan başlıca kaynaklar

1. Paula S. Apsell, Michael Rosenfeld. A Journalist’s Guide to Covering Outbreaks of Vaccine-Preventable Disease. https://immunizenevada.org/sites/default/files/journalist-guide-disease-outbreaks-pub.pdf. Erişim: 5 Ağustos 2019.
2. What Are Some of the Myths-and Facts-About Vaccination? https://www.who.int/features/qa/84/en/ Erişim: 5 Ağustos 2019.
3. Misconceptions about Vaccines. https://www.historyofvaccines.org/content/articles/misconceptions-about-vaccines Erişim: 5 Ağustos 2019.