Aşıda hakçalık…

Yazar                                      Dilek Aslan (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Editör                                     Levent Akın (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Yayınlanma Tarihi                 8.7.2022

Güncellenme Tarihi               8.7.2022

Aşılamada hakçalık, kimseyi geride bırakmadan herkes için sağlık ve iyilik halini amaçlayan, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 13. Genel Çalışma Programı, 2019-2023'te belirlenen tüm öncelikli alanlarda yol gösterici bir ilkedir. Bu konuda gereksinimleri tam olarak karşılamak toplumların demografik, sosyal, ekonomik ya da coğrafi özelliklerinden bağımsız olarak sağlığa erişime katkı sağlayan tümelci bir yaklaşımın önemli bir parçasıdır.

Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi'nde genel düzeyde bir başarı olduğu tanımlanmasına rağmen, Bölgede eşitsizliklerin olduğuna dikkat çekilmektedir. Bu eşitsizliğin nedenleri çok faktörlüdür. Şüphesiz, öncelikle “nedenlerin nedeni” ele alınmalıdır ve ilk adım olarak bilimsel verilerle sistematik olarak tanımlanmalıdır. Eşitsizliğe neden olan durumlar açıklıkla tanımlandığında hakça bir uygulama için aşılama/bağışıklama programının, hizmetleri eksik ve yetersiz almış kişilerin gereksinimlerini karşılayacak şekilde planlanması uygun olur.

Aşılama/bağışıklamada eşitliğin sağlanması, geride kalanlara öncelik verilerek programların uygulanması (hakçalık), özellikle gereksinimi olan öncelikli gruplar arasında aşı ile önlenebilir hastalık riskini azaltır. Aynı zamanda genel olarak sağlıkta hakkaniyetin sağlanmasına da katkıda bulunur.

#HerkesİçinAşı

Anahtar sözcükler: Aşılama, Bağışıklama, Eşitlik, Hakçalık

Kaynak

1. [Internet] https://www.who.int/europe/news-room/fact-sheets/item/equity-in-immunization Erişim:11.6.2022.