Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Aşı ve Bağışıklama

Aşılarla ilgili 3 Soru 3 Yanıt

Yazar Dilek Aslan (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Editör Levent Akın (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Yayınlanma tarihi 12.12.2021

Neden aşı oluruz?

Dünyada yaşayan bireyler aşılar olmadan, kızamık, menenjit, zatürre, tetanoz ve çocuk felci gibi hastalıklardan kaynaklanan ciddi hastalık, sakatlık ve ölüm riski ile karşı karşıyadır. Dünya Sağlık Örgütü, çocukluk çağı aşılarının tek başına her yıl 4 milyondan fazla hayat kurtardığını tahmin etmektedir. Küreselleşen dünyada hastalıkların bulaşması da daha hızlı olmaktadır. Aşı yaptırmanın en önemli iki gerekçesi kendimizi ve çevremizdekileri korumaktır. Bireysel korunma aynı zamanda özellikle çok küçük yaştaki bebekleri, ciddi hastalıkları olanları, aşılara karşı alerjileri olduğu için aşı olamayanlar gibi riskli grupların da korunmasına katkı sağlamaktadır.

Aşıların içinde ne var?

Bir aşının bütün bileşenleri, bir aşının güvenli ve etkili olmasını sağlamada önemli bir rol oynar. Bunlardan bazıları aşağıda yer almaktadır:

Antijen: Bir virüs ya da bakterinin öldürülmüş veya zayıflamış bir şeklidir. Antijen, hastalıkla karşılaşıldığında vücudu hastalığı tanıması ve onunla savaşması için eğitir. Adjuvan olarak genellikle Alüminyum Hidroksit kullanılmaktadır.
Adjuvan: Vücudun bağışıklık tepkisini artırmaya yardımcı olur.
Koruyucu madde: Bir aşının etkili kalmasını sağlar. Mikrobiyolojik bulaşmayı engellerler. Koruyucu olarak Thiomersal, antibiyotikler kullanılmaktadır.
Stabilizatör: Depolama ve nakliye sırasında aşıyı koruyan maddelerdir. Stabilizatör olarak Magnezyum Klorid kullanılmaktadır.

Aşıların güvenli midir?

Aşılar güvenlidir ve bir aşının yan etkileri genellikle kol ağrısı veya hafif ateş gibi küçük ve geçicidir. Daha ciddi yan etkiler olabilir, ancak ciddi yan etkiler son derece nadirdir. Herhangi bir lisanslı aşı, kullanım için onaylanmadan önce birden fazla deneme aşamasında titizlikle test edilir ve piyasaya sürüldükten sonra düzenli olarak yeniden değerlendirilir. Bilim insanları ayrıca, aşı ile ilgili süreçleri izlemektedirler. Aşının birey ve toplum için yararları, risklerinden çok daha yüksektir, aşı olunmadığında birçok hastalık ve ölüm meydana gelebilir.

Kaynaklar